Οι καλοκαιρινές διακοπές είναι πλέον εδώ, τα σχολεία κλείνουν και ο ελεύθερος χρόνος του παιδιού/εφήβου αυξάνεται. Πώς μπορούν μικροί και μεγάλοι να περνούν ποιοτικό χρόνο με τα παιδιά ή τους εφήβους;
Η έννοια του ποιοτικού χρόνου είναι παρεξηγημένη, δεν σημαίνει απαραίτητα “κάνω κάτι σπουδαίο”, αλλά “αφιερώνω χρόνο σε κάτι ουσιώδες, μοιράζομαι εμπειρίες’’. Σήμερα πολλοί γονείς νιώθουν ενοχές ή πίεση για το πώς να αξιοποιήσουν αυτόν τον χρόνο. Αυτό μπορεί να συμβαίνει για ποικίλους λόγους. Στον σύγχρονο κόσμο του διαδικτύου και της πληροφορίας, κυριαρχούν πολλές προσδοκίες για τον ‘’τέλειο γονιό’’, γεγονός που δημιουργεί μη ρεαλιστικά πρότυπα και συγκρίσεις με άλλους. Για παράδειγμα, όταν κυκλοφορούν άρθρα στο διαδίκτυο για το πώς ένας γονιός είναι ‘’σωστός’’ εάν αφιερώνει ποιοτικό χρόνο στα παιδιά του κάθε μέρα, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αδιέξοδο – ειδικά όταν υπάρχει περιορισμένος ελεύθερος χρόνος και ο γονέας έρχεται από τη δουλειά εξαντλημένος.
Ακόμα και όταν υπάρχει αυτός ο χρόνος, το στρες που μπορεί να επικρατεί μετά τη δουλειά και η ανάγκη για προσωπική χαλάρωση του γονέα δυσκολεύουν την ύπαρξη του ποιοτικού χρόνου με τα παιδιά.
Κι όμως, η κατανόηση των διαφορετικών αναγκών κάθε ηλικίας μπορεί να βοηθήσει τους γονείς να αξιοποιήσουν ουσιαστικά ακόμα και λίγες στιγμές μαζί με το παιδί τους. Συγκεκριμένα, τα παιδιά ανάλογα με την ηλικία τους διαθέτουν διαφορετικές ανάγκες σχετικά με την αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου στην παιδική ηλικία και στην εφηβεία. Τα μικρά παιδιά έχουν πιο έντονη την ανάγκη για παρουσία του γονέα, τήρηση ρουτίνας, ρυθμού και προβλεψιμότητας. Τα μεγαλύτερα παιδιά και κυρίως οι έφηβοι, έχουν ανάγκη για χώρο, επικοινωνία και αποδοχή.
Γονείς και μικρά παιδιά:
Το παιδί έχει ανάγκη για συναισθηματική ασφάλεια, σύνδεση με τον γονέα και ρουτίνα. Τα μικρά παιδιά έχουν μεγάλη ανάγκη από την παρουσία των γονιών τους, έναν ήρεμο ρυθμό στην καθημερινότητα και μια οικογενειακή ρουτίνα το καλοκαίρι που τα βοηθά να νιώθουν ασφαλή.
Μπορεί να είναι κάτι απλό, όπως να ξεκινούν τη μέρα τους με ένα χαλαρό πρωινό παρέα με τους γονείς, να διαβάζουν ένα παραμύθι πριν τον ύπνο, να παίζουν με τουβλάκια ή παιχνίδια ρόλων, να ζωγραφίζουν, ή ακόμα και να βοηθούν στη μαγειρική (π.χ. ανακατεύοντας ένα μείγμα για κέικ ή πλένοντας λαχανικά). Αυτές οι απλές δραστηριότητες με παιδιά στο σπίτι αποτελούν δημιουργικό χρόνο που ενισχύει τον δεσμό γονέα-παιδιού.
Αυτή η καθημερινότητα, όταν επαναλαμβάνεται, δημιουργεί ένα αίσθημα σιγουριάς και ηρεμίας που βοηθά το παιδί να μεγαλώνει χαρούμενα και ισορροπημένα. Οι καλοκαιρινές δραστηριότητες για παιδιά δεν χρειάζεται να είναι πολύπλοκες – αρκεί να περιλαμβάνουν την πραγματική παρουσία του γονέα, χωρίς νοητική απουσία (π.χ. χρήση κινητού).
Γονείς και μεγαλύτερα παιδιά / έφηβοι:
Ο έφηβος θέλει να έχει αυτονομία, αλλά εξακολουθεί να χρειάζεται συναισθηματική σύνδεση. Ο ποιοτικός χρόνος με τον έφηβο συχνά παίρνει τη μορφή συζήτησης ή κοινών εμπειριών. Παρόλο που δείχνουν ανεξάρτητοι, οι έφηβοι εξακολουθούν να έχουν ανάγκη για στήριξη, σεβασμό και εμπιστοσύνη. Μπορεί να μη ζητούν πια να περνούν χρόνο μαζί τους όμως χρειάζονται εξίσου τη στήριξη και την κατανόηση των δικών τους ανθρώπων ειδικά σε μια περίοδο που χαρακτηρίζεται από αλλαγές.
Ο ποιοτικός χρόνος με τον έφηβο δεν χρειάζεται να είναι κάτι μεγάλο ή οργανωμένο, μπορεί να είναι μια κουβέντα στο αυτοκίνητο, ένα βράδυ ταινίας στον καναπέ με ή ακόμα και μια εκδρομή για μπάνιο στη θάλασσα. Ο γονιός που δείχνει ενδιαφέρον για τα χόμπι, τις φιλίες, ή τη μουσική που ακούει το παιδί του, χτίζει γέφυρες επικοινωνίας.
Μπορούν ακόμα να δημιουργήσουν ένα playlist, να μαγειρέψουν παρέα, να συμμετάσχουν σε κάποια εθελοντική δράση ή να κανονίσουν μια εκδρομή εκτός πόλης. Δεν έχει σημασία η ποσότητα του χρόνου – σημασία έχει να είναι αληθινός, χωρίς επικρίσεις. Έτσι, ο έφηβος νιώθει σεβασμό, κατανόηση και αποδοχή, κάτι θεμελιώδες για την ψυχοσυναισθηματική του ανάπτυξη.
Πολλές φορές, ένας έφηβος αποφεύγει να περάσει χρόνο με τους γονείς του γιατί νιώθει ότι δεν τον καταλαβαίνουν ή τον κρίνουν. Για αυτό, η ανοιχτή επικοινωνία και η συνεχής αποδοχή είναι ζωτικής σημασίας – ακόμα κι όταν οι στόχοι του δεν συμβαδίζουν με αυτούς των γονιών.
Και φυσικά, είναι απόλυτα φυσιολογικό σε αυτή την ηλικία να ζητά τον χώρο του και να θέλει να αποφασίζει μόνος του για κάποια θέματα – ένα ακόμη βήμα προς την ανεξαρτησία του.
Είτε μέσα από απλές καθημερινές στιγμές, είτε μέσω μοναδικών κοινών εμπειριών, αυτό που μετρά είναι η αληθινή παρουσία, η επικοινωνία και η αποδοχή. Οι καλοκαιρινές διακοπές με παιδιά ή εφήβους είναι μια εξαιρετική ευκαιρία για ουσιαστική σύνδεση.
✍️ Τόνια Φοίβη Παπάζογλου
Ας δούμε γιατί το διάβασμα πρέπει να αποτελέσει καλοκαιρινή μας: https://www.vivliotaxidevoume.gr/280/
Μήπως το καλοκαίρι γίνει περίοδος που μπορούμε να αναπτύξουμε τη “Συναισθηματική Νοημοσύνη”
Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τη σημαντικότητα της κοινής απασχόλησης στον Ελεύθερο Χρόνο.